bron: o.a. blessure-aanwijzer.nl
Dehydratie
Overmatig vochtverlies. De symptomen zijn: dorst, duizeligheid, slapte en misselijkheid. ernstige dehydratie kan leiden tot koude rillingen, krampen en desoriëntatie.
Uitdroging
Bij droog en zonnig weer met een lage luchtvochtigheid merk je vaak niet dat je zweet, omdat het zweet verdampt voordat het de huid nat kan maken. Dit is verradelijk, want bij deze weersomstandigheden kan je meer dan twee liter lichaamsvocht per uur verliezen zonder dat je het merkt. Als het vochtverlies meer dan 2% van het lichaamsgewicht bedraagt treedt al een vermindering van de prestatie op. Het vochtverlies na een lange duursport of een marathon waarin onvoldoende gedronken is kan wel 5 - 6 % van het lichaamsgewicht bedragen. Je bent dan uitgedroogd (gedehydrateerd), met alle gevaren van dien. Het bloedvolume is afgenomen en ingedikt. Hierdoor is het vloed stroperiger en is de huiddoorbloeding en de warmteafgifte verminderd. De lichaamstemperatuur zal gaan oplopen. Niet alleen de doorbloeding van de spieren neemt af maar ook de doorbloeding van de nieren en het maag-darmgebied zal sterk afnemen. Dit kan tot gevolg hebben dat er bloed in de urine of de ontlasting komt. Uiteindelijk kunnen de nieren en de darmen zelfs (blijvend) beschadigen door de afname van de doorbloeding.
De symptomen van een hitte stuwing
Iemand die zich gedurende langere tijd heeft ingespannen in warme, vochtige omstandigheden en niet voldoende heeft gedronken kan een hittestuwing oplopen.
Wat zijn de verschijnselen van een hittestuwing?
Vaak is het eerste verschijnsel van een hittestuwing het optreden van pijnlijke krampen in de kuitspieren, de spieren die het zwaarst belast worden tijdens het hardlopen. Ook de coördinatie gaat achteruit, wat zich kan uiten in "verstappen" of "slingeren". De kans op blessures neemt dus toe door uitdroging. Daarnaast treden vaak hoofdpijn, kippenvel, rillen, misselijkheid, braken, duizelijkheid en extreem veel of weinig zweten op.
Het beoordelingsvermogen is verstoord. Zo kan iemand met een hittestuwing agressief worden als iemand hem/haar probeert te stoppen met sporten. Uiteindelijk kan de sporter het bewustzijn verliezen en een levensgevaarlijke toestand ontstaan. De eerste hulp bij hittestuwing bestaat uit het aanbieden van koele dranken, het geven van ijspakkingen in de nek of op het voorhoofd, uit afsponzen en koelte toewaaien. Het is zaak snel medische hulp te zoeken. Soms zal het noodzakelijk zijn om iemand met een hittestuwing op te nemen in een ziekenhuis.
Wanneer dreigt er gevaar voor een hittestuwing?
Bij een duurinspanning van langer dan een uur geldt dat er:
- Bij een temperatuur tot 24°C in principe geen gevaar dreigt
- Bij temperaturen van 25-26°C voor minder getrainden problemen kunnen ontstaan
- Bij temperaturen van 27-28°C voor getrainden kunnen ontstaan Bij deze temperaturen is het verstandiger rustiger en korter te sporten en extra veel te drinken
- Boven 28°C is het voor iedereen gevaarlijk. Het is dan verstandig om niet te sporten. Vaak zal het aanvangstijdstip van een wedstrijd verschoven worden. Als het onmogelijk is om het aanvangstijdstip te verschuiven zal de wedstrijd vaak afgelast worden
Voor het drinken tijdens inspanning gelden de volgende richtlijnen:
- Drink ongeveer 20-30 minuten voor de start van de training of wedstrijd een halve liter
- Drink tijdens inspanning om de 15 minuten ongeveer 150-200 ml (een bekertje) vocht. Koele dranken van 12-15°C worden gemakkelijker opgenomen dan warme dranken
- Neem geen zouttabletten. In Nederlandse situaties zijn zouttabletten niet nodig maar kunnen wel maag- en darmklachten veroorzaken
- Drink geen of weinig koffie, thee en alcohol. Deze dranken hebben tot gevolg dat je meer urine gaat produceren dan je gedronken hebt. Hierdoor wordt het handhaven van de lichaamstemperatuur bemoeilijkt
- Weeg jezelf (zonder kleren) voor en na de training, je kunt dan goed controleren of je tijdens en vlak na intensief sportief sporten voldoende hebt gedronken